Przez prawie połowę roku jesteśmy w Polsce zmuszeni do używania oświetlenia rowerowego. Obligują nas do tego przepisy jak i zdrowy rozsądek. W ostatnich latach na rynku pojawiła się niespotykana wcześniej oferta oświetlenia rowerowego. W znacznej mierze za naszą przyczyną, jesteśmy liderem w produkcji i sprzedaży lamp rowerowych w Polsce a nasza oferta dostrzegana jest już nawet za granicą. W gęstwienie produktów, parametrów i pojęć można się łatwo zgubić, dlatego pokusiliśmy się o ten poradnik przydatny przy wyborze oświetlenia.

Lumeny, Luksy, Ampery, Waty i inne tematy

Przy zakupie oświetlenia często spotykamy się z opisami które mają wskazywać na wyjątkową moc danego produktu. Pomijając metody pomiaru czy delikatne rozminięcie się z prawdą w opisie, chcemy wyjaśnić co znaczą w praktyce te parametry.

Lumen jest jednostką strumienia świetlnego ale w przypadku oświetlenia rowerowego w praktyce oznacza ile światła emituje jego źródło czyli w większości przypadków dioda. Im więcej tym jaśniej, w teorii, lampa świeci. Po drodze na drogę, jest jednak układ optyczny który całe światło emitowane może nam odpowiednio rozłożyć: skupić lub rozproszyć, a czasami nawet... zgubić. Tego oczywiście nie chcemy zapobiegamy temu ale o tym później. 

Luks określa ile światła (lumenów) pada na daną powierzchnię czyli jest natężeniem światła. Jest je łatwo zmierzyć i jest ono określone dla danych typów i stanowisk pracy (czyli np. ile luksów powinienem mieć na biurku pisząc ten tekst :) ). W lampach rowerowych ten parametr niewiele nam jednak mówi gdyż zależy od wielu czynników takich jak choćby odległość od źródła światła czy kąt padania.

Ampery a właściwie Amperogodziny w przypadku lamp rowerowych oznaczają zazwyczaj pojemność baterii lub ogniwa. Im więcej tym lepiej bo dłużej lampa poświeci ale tym większy i cięższy jest zazwyczaj akumulator. Nie ma nic za darmo.

Wat jest jednostką mocy która określa maksymalną moc z jaką pracuje dioda. Im więcej watów tym zazwyczaj mocniej świeci lampa i więcej bierze prądu. Dioda pracująca z mocą 3W "zje" baterię o tej samej pojemności przynajmniej 3 razy szybciej niż ta pracująca z mocą 1W ale nie da 3 razy więcej światła. To tak nie działa i trzeba to dobrze wyważyć ale akurat nasza w tym głowa :)

Kelvin jest jednostką temperatury ale nie oznacza jak mocno grzeje nasza lampa, wręcz przeciwnie: określa barwę światła jaką ma nasza dioda gdyby była czymś rozgrzanym do danej temperatury. Im więcej Kelvinów tym bardziej niebieskie, zimne jest nasze światło, im mniej tym cieplejsze, żółte. Nie chcemy zbyt zimnego światła bo męczy wzrok, jest ostre i tracimy szczegóły w terenie. Neutralne i ciepłe diody dają nam lepsze odczucia i widzenie w terenie pomimo pozornie mniejszej jasności. Wszędzie tam gdzie ma być tylko nas widać zimne światło jest ok.

Układ optyczny czyli "zobacz jakiego mam fajnego zooma!" 

"Latarka Zoom pierdyliard lumenów" to chyba najczęstszy chwyt reklamowy jaki znajdziemy na portalach aukcyjnych. Tylko że Zoom gubi nawet do połowy światła w samym układzie. Nowoczesne lampy rowerowe przednie wykorzystują okłady optyczne z soczewkami i zwierciadłami które zgarniają całe światło z diody i rozkładają odpowiednio do wymagań.

Pierwsze mocne lampy LED świeciły daleko w przód. Gładki reflektor o dużej powierzchni dawał mało światła na boki co powodowało, że nie mieliśmy doświetlonych zakrętów i pod kołem. Często była to jedna plama światła przed kołem, lub daleko przed nami, która oślepiała jadących z naprzeciwka. Z czasem zaczęto stosować odbłyśniki OP (orange peel, skórka pomarańczy) które rozkładały światło szerzej w praktyce oślepiając wszystkich z naprzeciwka, niezależnie od ustawienia oświetlenia. Ten typ lamp sprawdza się tylko poza drogami publicznymi. Ich używanie może się wiązać z wywołaniem zagrożenia w ruchu lub mandatem. Do lasu ok, ale na drogi sprawdzi się najlepiej układ optyczny lub soczewka z odcięciem który zapobiega oślepianiu jadących z naprzeciwka. Ten typ oświetlenia sprawdzi się doskonale na drogach w mieście i innych o dużym natężeniu ruchu. Widzimy dobrze co mamy przed kołem bez oślepiania jadących z naprzeciwka. W terenie to jednak za mało.

Lampy dual lens i inne rozwiązania wykorzystują zaawansowane soczewki i nawet kilka diod do uzyskania różnego rozkładu światła zależnie od potrzeb. Najlepsze modele oświetlenia wykorzystują nawet diody o różnej barwie. Jeśli jeździsz w różnych warunkach i oczekujesz zawsze najlepszego oświetlenia i widoczności, ten typ lamp jest dla Ciebie.

Akumulatory, baterie czy ogniwa?

Współczesne lampy rowerowe wykorzystują diody LED ale to ogniwa i akumulatory są drugim ważnym elementem który zmienił się w ostatnich latach i pozwolił na miniaturyzację oświetlenia przy równoczesnym wzroście mocy i długości świecenia. Nowoczesne ogniwa litowo-jonowe i litowo-polimerowe są trzy razy bardziej pojemne i ładują się kilkanaście razy szybciej niż akumulatorki niklowe starszego typu. Wytrzymują też więcej cyklów ładowania i można je ładować w dowolnym momencie. Pozbawione są efektu pamięci, nie rozładowują się przy przechowywaniu. Nie lubą jedynie całkowitego rozładowania ale to załatwia układ zabezpieczający w lampie.

Najczęściej w lampach i latarkach spotkamy ogniwa LiIon 18650, te same które znajdziemy w bateriach laptopów czy samochodów elektrycznych. W niektórych lampach możemy je wymieniać co umożliwia dłuższe korzystanie z oświetlenia. Tam gdzie bateria jest wbudowana, a my szukamy lamp na całonocne wypady, szukajmy oświetlenia które możemy ładować w trakcie używania. Część lamp działa też w drugą stronę i pozawala na ładowanie urządzeń zewnętrznych wbudowanego akumulator lampy.

Małe, miejskie lampki mają mniejszą pojemność akumulatora ale też możliwość naładowania z praktycznie każdej ładowarki do telefonów czy portu USB za pomocą gniazda micro USB lub USB-C. W miejskiej dżungli bardzo łatwo o takie źródło zasilania a my nie musimy się przejmować się kupowaniem baterii i ich instalowaniem. Pozwala to na zachowanie małych rozmiarów i niskiej wagi lampy przy wygodzie użytkowania i odporności na gorsze warunki pogodowe.   

Mamy nadzieję że nasz artykuł pomoże Ci w wyborze oświetlenia. Połowa sukcesu to dobrze określić swoje wymagania co do oświetlenia a potem znaleźć produkt który je spełni.